Osmanlı İmparatorluğu, 19. yüzyıl, saray işi, gelin – çeyiz bohçası.
Atlas bohça, Abdülhamit dönemi (1876-1909) Anadolu ve Rumeli Kazaskerliği görevlerinde bulunmuş önemli bir devlet adamının aile mirasıdır. Çeyiz sandığından çıkmadır. Ailenin hassasiyeti sebebiyle detaylar sertifika beraberinde sunulacaktır.
İpek atlas üzerine, neo barok tarz nakış işlenmiştir. Dival işlemeli, altın klaptan… Nakışlar, pirinç çekilerek altın yaldız vurulmuş ince metal iplikle yapılmıştır.
69 x 72.5 cm. (Maundan imal, 87×87 cm. el yapı çerçevesiyle satışa sunulmaktadır.)
Kondisyon: 7/10 (İpekte sıyrılmalar mevcuttur.)
Değerlendirme notu:
- İpek atlas üzerine altın klaptan ve dival işlemeli bohça ya da örtüler “saray işi” olarak anılır.
- “Dival” işi tersi ile yüzü farklı görünümde olan bir nakış türüdür. Cülde veya gergef tezgâhta üstten çok katlı sırma ve sim ile işlenir. Alttan mumlanmış iplikle karşılıklı tutturulur. Dival işleme ön yüzden sarma, tersten hristo teğelini andırır. Alt iplik üstten, üst iplik alttan görünmez.
- Dival işi nakışın maliyeti yüksektir. Osmanlı masraf çizelgelerinde ciddi tutarlarda paralar harcandığı görülür. Yapılışı zahmetli olduğu için günlük kullanımdan ziyade düğün gibi özel günlerde tercih edilir.
- Altın klaptan, pirinç, bakır, kalay vb. madenlerden çekilerek gümüş ve altın yaldız vurulmuş ince metal ipliktir. Pamuk ipliğine sırma katılarak eğrilir
Kaynak:
- Ayten Sürür, Türk işleme sanatı, Akbank, 1976
- Burton Berry, Old Turkish Towels, 1938
- Celal Arseven, Sanat Ansiklopedisi, İstanbul, 1950
