lot27
Adnan Turani, imoga-serigrafi, imzalı, 71.5x78cm. (2014)

Açıklama

Prof. Dr. Adnan Turani (1925-2016)

• Aile evinde, Osman Nuri Paşa resimlerinin de asılı olduğu duvarlar arasında kağıtlara desen ve resimler yapıyor, büyük bir sanatçı gibi babasından iltifatlar alıyordu. Ortaokul sıralarında, resim yeteneği nedeniyle, öğretmeni olan Sırrı Eldem’in göz bebeğiydi.
• 1940’ların başında, savaş yıllarının sıkıntıları içinde, İstanbul Öğretmen Okulunda, Şevket Dağ ve ardından Şükrü Özaltan resim hocaları olur. Keman öğretmeni ise Ekrem Zeki Ün’dür.
• Turani, “Resimhane Başkanı” seçilir. Öğretmenler kurul kararı ile her gün İstanbul Güzel Sanatlar Akademisine gitmesi kabul edilir. Akademi de Leopold Levy döneminin “sanatçı kimliği özgür olmalıdır” ilkesinin hayat bulduğu yıllardır. Çalışmalarını izleyen Levy, düzeltmelerini desen kağıdının köşelerine yapmaktadır. Bedri Rahmi atölyesiyle de bu yıllarda tanışır. Durmadan portreler yapar.
• Ankara yılları Gazi Terbiye Enstitüsü’ne girmesiyle başlar. Malik Aksel ve Refik Epikman atölyelerinde sanatçı kimliğinin temelleri atılır. Eşref Üren atölyesi, sıkça ziyaretler yaptığı mekan, adeta uğrak yeridir.
• 1950’li yılların başında yaşamının Almanya dönemi başlar. Savaş yeni bitmiş, Avrupa sanatının gelişmesi için yeni programlar geliştirilmiştir. 1953 yılında kazandığı Avrupa Konkuru sonrasında, Münih ve Stuttgart da Almanca öğrenir. Fransızca alt yapısı ve dil yeteneğiyle bu süreç kısa bir zamanda tamamlanır. Turani, Hamburg Güzel Sanatlar Akademisi’nde Franz Nagel, Henninger, Baumeister ve Trökes atölyelerinde yetişir. İlk sergilerini Hannover, Hamburg ve Batı Berlin’de açar. Bu arada çeşitli salonlarda keman konserleri verir.
• Turani, Fransa odaklı resim anlayışının başat olduğu Türk resim sanatına, Alman estetiğiyle yeni yorum ve tarz getirir. Kendisinden yıllar önce, 1923’te Almanya’ya gitmiş olan Ali Avni Çelebi ve Zeki Kocamemi’nin getirdiği modernizm sürecinin yeni halkasıdır.
• Kitapları, (Dünya Sanatı Tarihi, Çağdaş Sanat Felsefesi, Sanat Terimleri Sözlüğü vd.) her koleksiyonerin başucu kitabıdır.
• Akademik kariyeri 1970’de Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi bölümünde öğretim görevlisi olarak başlar. 1983 yılında Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinin kuruluşunda görev alır. 1986-87 yıllarında Bilkent Üniversitesi’nde Resim Bölümü Başkanlığı görevini üslenir.
• Kaligrafik yaklaşımı benimser. Turani’ye göre kaligrafi,‘‘İnsanın kendi iradesinin biçimlenmesidir, ressamın resimde imza ile özdeş tavrıdır. Böylece ressam kendi karakterini sergilemektedir.”

(Prof. Dr. Kıymet Giray’ın, Turani’nin vefatı ardından kaleme aldığı Aralık 2016 tarihli makalesinden özetlenmiştir.)